Ülkemizde ve dünyada görülme sıklığı gün geçtikçe artan meme kanserinden bilinçli kontroller ve düzenli yaşam tarzı ile korunmak mümkün olabiliyor. Tedavi yöntemlerindeki gelişmelerle erken evrede tanı alan vakalarda yüzde 100’e yakın oranda tedavi başarısı sağlansa da hastalığa hiç yakalanmamak adına bazı önlemler almak gerekiyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Meme Sağlığı Merkezi’nden Prof. Dr. Fatih Aydoğan, meme kanserine karşı alınabilecek önlemler hakkında bilgi verdi.
Haftada en az 3 saat egzersiz yapın
Sağlıklı yaşamın fiziksel aktiviteyle yakından ilişkisi bulunmaktadır. Günlük egzersizler sağlıklı yaşamın anahtarı olduğu gibi meme kanserinden korunmada da önemli rol oynamaktadır. Haftada en az 3 saat yapılan fiziksel egzersiz meme kanseri riskini yüzde 20’den fazla azaltmaktadır.
Radyasyondan kaçının
Ülkemizde görüntüleme tetkiklerine çok sık başvurulmaktadır. Bunların bir kısmı gereksiz yere yapılmaktadır. Bilgisayarlı Tomografi ve PET yıllık kabul edilen radyasyon dozundan bir kaç kat fazla radyasyon içerir. Bu nedenle yüksek radyasyon dozu içeren görüntülemeleri gereksiz yere yaptırmamak ya da radyasyon içermeyen alternatif tetkikleri tercih etmek gerekir.
Doğumu 30 yaş sonrasına ertelemeyin
Doğum yapan ve emziren kadınlarda meme kanseri daha az görülmektedir. Ancak bu etkinin ortaya çıkması için ilk doğum yapma yaşı 30 yaş ve öncesinde olmalıdır. İlk doğumunu 35 yaş sonrasında yapan kadınlarda ise meme kanseri riski hiç doğum yapmayanlara göre artış göstermektedir.
Bebeğinizi mümkün olduğunca uzun süre emzirin
Emzirme meme kanseri riskini önemli ölçüde azaltmaktadır. Risk azalmasının, emzirme döneminde regl sayısının daha az olması ve emziren annelerin daha sağlıklı besinler alması ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. 6 ay ve daha uzun süre emziren kadınlarda meme kanserine yakalanma riskinde azalma görülmektedir.
Hormon tedavilerini sınırlı kullanın
Menopoz döneminde kullanılan hormon tedavileri, menopoza bağlı sorunları engellemek için kullanılmaktadır. Her ilacın olduğu gibi hormon tedavilerinin de bazı yan etkileri olabilmektedir. Uzun süre hormon tedavisi meme kanseri riskinde artışa neden olur. Meme kanseri risk artışı ilacı 5 yıldan uzun süre kullanan hastalarda daha belirgindir. Doğum kontrol hapları ve hormonlu spirallerle ilgili araştırmalarda kesin bir ilişki saptanmasa da bazı araştırmalarda bu yöntemlerin meme kanseri riskini artırdığı sonucuna ulaşılmıştır.
Alkol kullanımını sınırlandırın
Alkol alımının meme kanseri riskini artırdığı bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır. Bu risk alınan alkol miktarına bağlı olarak artmaktadır.
Kilonuzu kontrol edin
Obezitenin meme kanseri riskini artırdığı bilinse de bu etkinin menopoz sonrası dönemde olduğu gösterilmiştir. Risk artışının nedeni, östrojen hormonunun menopoz sonrası dönemde yağ dokusundan salgılanmasıdır.
Gece aydınlık ortamda uyumayın
Uzun süre gece vardiyasında çalışan kadınlarda meme kanseri riskinde artış olduğu gözlenmiştir. Kadınların gece ışığa maruz kalması risk artışına neden olan etkenlerden biridir. Meme kanseri riski artışının karanlıkta salgılanan melatonin hormonunun ışık nedeniyle kesintiye uğraması ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Akdeniz tipi beslenme ile korunun
Zeytinyağı, deniz ürünleri ve mevsim sebzelerini içeren Akdeniz tipi beslenme, meme kanseri riskini azaltmaktadır. Karoten içeren havuç, balkabağı, kavun, biber gibi meyve ve sebzeleri sık tüketen kadınlarda meme kanseri daha az görülür. Yeşil çay, ceviz, brokoli meme kanserini önleyen diğer besinlerdendir.
Sigara ile temasınızı azaltın
Sigara ile meme kanseri arasındaki ilişki alkol kadar belirgin değilken, sigara dumanını pasif soluyan kadınlarda meme kanseri riskinin daha fazla olduğu bilinmektedir. Bazı araştırmalarda ergenlik ve sonrası dönemde sigara içen kadınlarda daha fazla meme kanseri görülmüştür.